อย่างที่ทุกท่านคงรู้ว่า
ดวงตาเป็นหน้าต่างของ
ดวงใจ แต่ถ้า
ดวงตาของสัตว์เลี้ยงของเราเกิดความระคายเคือง มีขี้ตามากหรือบางรายมีเม็ดสีมาบดบังการมองเห็น
ดวงตา
ดวงนั้นอาจจะไม่สามารถบอกความในใจต่างๆ ได้อีกเลย ดังนั้นอยากให้ทุกท่านได้ทำความรู้จักกับ โรคตาแห้ง หรือ Keratoconjunctivitis Sicca (KCS) หรือ Dry eye เพื่อที่จะได้ดูแล รักษา และป้องกัน
ดวงตาของสัตว์เลี้ยงให้เป็นหน้าต่างของ
ดวงใจต่อไป
โรคตาแห้งคือ
โรคตาแห้งมักถูกเรียกต่อเมื่อน้ำในองค์ประกอบของน้ำตานั้นลดลง และคงเหลือแต่ส่วนประกอบเมือกและไขมัน หรือคุณภาพของน้ำตาในลดลง
เมื่อน้ำตาไม่เพียงพอ ผลทำให้เกิดการระคายเคือง เยื่อบุตาขาวแดง กระจกตาเริ่มเปลี่ยนสีเป็นขาวขุ่นหรือเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล (เม็ดสี) ไม่คงความใสเหมือนแต่ก่อน ส่วนใหญ่มักจะมีขี้ตาสีเหลือง สีเขียวออกมาตลอดเวลา จนในที่สุดตาบอด
น้ำตา
สุนัขและแมวมีต่อมน้ำตาอยู่ 2 ต่อม ต่อมแรกอยู่บริเวณ เปลือกตาด้านบน ต่อมที่สองอยู่ที่เปลือกตาที่สาม น้ำตามีองค์ประกอบ 3 ส่วนคือ
1. น้ำมัน ถูกขับออกมาจากต่อมที่บริเวณเปลือกตา
2. เมือก
3. น้ำ ซึ่งเป็นส่วนที่มากที่สุด
นอกจากนี้น้ำตาประกอบไปด้วย
โปรตีนที่ช่วยยับยั้งแบคทีเรีย เกลือ น้ำตาล ออกซิเจน และน้ำตายังคงช่วยชะล้างสิ่งสกปรกต่างๆ ออกไปจากตาอีกด้วย
ทำไมสุนัขถึงเป็นโรคตาแห้ง?
1. โรคติดเชื้อไข้หัดสุนัข เป็นโรคไวรัส
2. แมวที่เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนต้นชนิด herpes virus อาจนำไปสู่โรคตาแห้งแบบเรื้อรัง
3. ไม่มีต่อมน้ำตาตั้งแต่กำเนิด เช่นพันธุ์ Yorkshire terrier
4. การใช้ยาบางชนิดอาจเป็นผลทำให้เกิดโรคตาแห้ง เช่น sulfa-trimethoprim
5. การวางยาสลบมีผลทำให้คุณภาพ และปริมาณน้ำตาลดลงอย่างชั่วคราว
6. การทำศัลยกรรมผ่าตัดเปลือกตาที่สาม
7. การกระทบกระเทือนอย่างแรงที่ศีรษะบริเวณที่มีการผลิตน้ำตา
แต่สาเหตุส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดโรคตาแห้งในสุนัขคือ ภาวะภูมิคุ้มกันไวเกิน (immune mediated) จนมีผลไปทำลายต่อมน้ำตา
สุนัขพันธุ์ที่มีความเสี่ยง
• American Cocker Spaniel
• Miniature Schnauzer
• West Highl
and White Terrier
การวินิจฉัย
เมื่อเป็นโรคตาแห้งขั้นรุนแรงอาการจะสังเกตได้ค่อนข้างง่ายมาก คือมีขี้ตาเกรอะกรัง ตาแดง
สัตวแพทย์จะใช้กระดาษสีขาวแผ่นเล็กๆ ที่เรียกว่า Schirmer Tear Test วัดปริมาณน้ำตา โดยสอดที่เยื่อตาขาวทิ้งไวประมาณ 1 นาที ซึ่งผลมีดังต่อไปนี้คะ
15-20 mm ค่าปกติ
11-14 mm ถือว่าเริ่มมีแนวโน้มเป็นโรคตาแห้ง
<10 mm เท่ากับเป็นโรคตาแห้ง
< 5 mm ถือเป็นโรคตาแห้งอย่างรุนแรง
การรักษา
เมื่อสมัยก่อนการรักษาโรคตาแห้งมักจะรักษาโดยการให้น้ำตาเทียม ผลการรักษาพบว่าขี้ตาลดลง แต่ตายังคงแดงอยู่ตลอดเวลา ภายหลังการรักษาได้เริ่มมีการใช้ยา cyclosporine มาหยอดตาเพื่อควบคุมภาวะที่ภูมิคุ้มกันที่ไวเกินมาทำลาย
ยา cyclosporine ถูกจัดอยู่ในกลุ่มยากดภูมิคุ้มกัน ที่ใช้มากกันในรายเปลี่ยนถ่ายอวัยวะ เมื่อนำมาใช้หยอดตาจะช่วยกดภูมิคุ้มกันไวเกินที่มาทำลายต่อมน้ำตา นอกจากนี้ควรได้รับยาลดการอักเสบ น้ำตาเทียมร่วมด้วยเพื่อให้ผลการรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
ถ้าอยากให้ดวงตาเป็นหน้าต่างของดวงใจ อย่าลืมดูแลดวงตาของสัตว์เลี้ยงแสนรักตั้งแต่วันนี้เลยนะคะ
เพื่อที่พวกเขาจะได้มองเห็นหน้าของเราชัดเจนตลอดไป
โดย….คลินิกโรคตา โรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ
Tel : 02-7126301-4 Fax : 02-7125273
FB : โรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ 
